İğne oyası zambak yapımı
İğne oyası ile zambak nasıl yapılır? İğne oyası zambak yap! İğne oyasıyla zambak motifi yapmak için gerekli malzemeler ve yapılışı burada!
İğne oyası Türk kültürünün en özgün ve en yaygın el sanatlarından biridir. Kumaş kenarlarının iğne ve çeşitli özellikteki ipler kullanılarak çeşitli motiflerle süslenmesi temeline dayalı bir işlemdir. Havlu, yazma, tülbent, eşarp, mendil, namaz seccadesi, yatak örtüsü, oda takımı gibi çeyizlik eşyaların kenar süslemelerinde abajur, masa lambası süslemede, bebek mevlidi, nikah şekeri ve düğün davetiyesi düzenlemede iğne oyaları ile yapılmış motiflerden yararlanılır. İğne oyasında geometrik desenlerin yanı sıra fiyonk, kelebek, sepet ve gül, zambak, lale, papatya, menekşe gibi çiçek motifleri de yaygın olarak yapılmaktadır. Bunlar içinden iğne oyası zambak örneği pratik bir şekilde yapılabilmesi ve hoş görünümüyle özellikle yazma ve havlu kenarları için sıklıkla tercih edilmektedir.
İğne oyası zambak çiçeği yapılışı
Zambak motifi yapmak için ilk önce kumaşın tüm kenarları trabzanla çerçevelenir. Çiçeği oluşturmak için ilk önce ip parmağa dolanarak 6 zürafa yapılır ve büzülür. Boru biçimine gelinceye kadar zürafa dönme işlemi tekrar edilir. Minik bir zambak için 7-8 sıra yapmak yeterli olacaktır.
Sonrasında her 2 zürafanın üzerinden 3 pipet çıkılır ve ipler düğümlenerek sağ ve sol bölümlerden birer sıra artırılarak devam edilir. 8. Sıradan itibaren 11 zürafaya ulaşıncaya kadar bu işlem sürdürülür ve 11. Sıradan itibaren artırma bırakılır. Burada 11 sıra boyunca arttırmadan düz bir şekilde zürafa çıkılır ve 22. Sıradan itibaren sağ ve sol kısımlardan birer motif azaltılarak 3 zürafa kalıncaya kadar bu işleme devam edilir. Bu şekilde ilk çiçek yaprağı elde edilmiş olur. Aynı şekilde iki tane yaprak daha yapılır ve kenarlarından dönülerek uçları birleştirilir. Bu işlem için sert takı iplerinden veya mevcut ipin 4 kat üst üste sarılmış halinden yararlanılabilir.
Bu çiçekten bir adet daha yapılır ve iki çiçek parçası alt ve üst yapraklar birbirini ortalayacak şekilde birleştirilir. Zambağın tohumları yapılırken yine parmağa ip dolanarak 5 zürafa yapılır, 19 sıraya ulaşıncaya kadar boru biçiminde devam ettirilir. Aynı ölçüde 2 boru daha yapılır ve boruların üst kısımları tohum görünümü vermek için farklı renkteki (sarı veya beyaz uygundur) bir iple her zürafaya 2 veya 3 zürafa olacak şekilde oyalanır. Boruların üçü bir araya sabitlenir ve çiçeğin içine yerleştirilir. Böylece zambak ortaya çıkar.